Pozostałości średniowiecznego grodziska, jakie znajdują się niespełna trzy kilometry na zachód od centrum Olkusza, do dziś stanowią zagadkę dla badaczy.
Na niewielkim wzgórzu znajdują się pozostałości średniowiecznego grodziska z dobrze zachowaną, głęboką fosą i dwoma pierścieniami ziemnych wałów. Gród miał kształt koła o średnicy 80 metrów. Przypuszcza się, że został zniszczony na przełomie XIII i XIV wieku w trakcie rozbicia dzielnicowego. Podczas badań archeologicznych, w warstwie spalenizny znaleziono m.in. groty strzał, ostrogi, fragmenty naczyń oraz liczne zabytki wykonane ze srebra i ołowiu. Zabytki są datowane na XIII i XIV wiek. Do dziś, w pobliżu grodziska Stary Olkusz zachowały się ślady średniowiecznej eksploatacji górniczej. Prawdopodobnie jeszcze w XIV wieku na miejscu spalonego grodziska wybudowano gotycki kościół pw. św. Jana Chrzciciela. Jak przekazują źródła, w XVI wieku kościół przebudowano, zmniejszono i zamieniono na kaplicę, która przetrwała do XVIII wieku. Do naszych czasów zachowały się jedynie mury i krypty świątyni. W 1937 roku na murze dawnego prezbiterium ustawiono monument z krzyżem i tablicą przypominająca historię tej świątyni. W latach 60.tych XX wieku, dzięki działalności Towarzystwa Przyjaciół Ziemi Olkuskiej uratowano grodzisko i mury kościoła przed zasypaniem przez hałdy miejscowej kopalni rud cynku i ołowiu. Współrzędne grodziska Stary Olkusz to 50°17'09.2"N 19°31'36.3"E
