Kościół i klasztor OO. Bernardynów w Opatowie to jeden z najstarszych obiektów sakralnych w Polsce, wspominany już przez kronikarza Jana Długosza, jako jeden z pierwszych kościołów zbudowanych w naszym kraju po przyjęciu chrześcijaństwa.

Pierwotnie drewnianą budowlę z 1040 roku zastąpiła murowana, zbudowana wiek później. W 1467 roku pieczę nad nią przejęli bernardyni, którzy przebudowali kościół i dobudowali do niego zabudowania klasztorne. W trakcie najazdu Tatarów na Opatów w 1502 roku zapisy kronikarskie podają, że przed zniszczeniami obroniły się tylko zabudowania kościelne, a jeden z zakonników postrzelił śmiertelnie z łuku wodza tatarskich najeźdźców, po czym rozpoczęli oni odwrót od bram miasta. Znaczne zniszczenia spotkały natomiast bernardynów w trakcie potopu szwedzkiego, a w 1864 roku rosyjskie władze rozbiorowe skasowały klasztor udzielający pomocy powstańcom styczniowym. Zakonnicy wrócili do miasta dopiero tuż przed wybuchem II wojny światowej, w 1939 roku. Jednonawowy kościół pod wezwaniem Wniebowzięcia Najświętszej Marii Panny to późnobarokowa budowla z imponującym ołtarzem stworzonym w latach 1770-1775 przez lwowskiego rzeźbiarza Macieja Polejowskiego. Wewnątrz znajdują się także otoczony kultem od XVII wieku obraz Matki Bożej Pocieszenia oraz Matki Boskiej Budsławskiej przywieziony tutaj w XVI wieku z klasztoru bernardynów w Wilnie. Unikatem jest rzeźba w jednej z naw bocznych tzw. Opatowska Tłocznia Mistyczna, przedstawiająca cierpiącego Chrystusa ugniatającego winogrona, w którego Bóg Ojciec i Duch Święty wkręcają śrubę prasy doświadczeń i win ludzkich. Jednym z najcenniejszych zabytków w klasztornym wirydarzu jest gotycki krucyfiks z 1400 roku. W krużgankach możemy natomiast obejrzeć tablice epitafijne przeniesione z kościoła i nagrobną płaskorzeźbę z postacią kobiety pochodzącą z okresu renesansu.